Diş avülsiyonu nedir?
Diş avulsiyonu, dişin alveolar kemikteki yuvasından tamamen çıkması olarak tanımlanır ve dişin kökünü çevreleyen hücrelerin dış ortama maruz kalmasına ve diş pulpasının kan ile beslenerek bozulmasına neden olan en travmatik diş yaralanmalarından biridir. Pulpa dokusunda ve periodontal ligament dokusunda iskemik bir hasara neden olur. Daimi dişlerin avülsiyonu, çalışmalara bağlı olarak tüm dental yaralanmaların %0.5 ila %3’ünde görülmektedir ve üst orta kesici dişler en sık etkilenen dişlerdir.
Avülse bir diş ile karşılaştığımızda ne yapmalıyız?
Kazanın olduğu yerdeki ilk yardım:
- Diş kirlenmişse akan suyun altında (en ideal yıkama solüsyonu Serum Fizyolojiktir (salin)) en fazla 10 sn yıkayın ve yerine yerleştirin. Dişi kronundan tutarak yerleştiriniz, dişin kök kısmına asla dokunmayınız.
- Hasta veya hasta yakını avülse dişi yerine yerleştirmelidir. Dişi ağız içinde yerinde tutmak için bir pamuk rolu veya mendil ısırabilirsiniz.
- Eğer herhangi bir nedenle dişi yerine yerleştiremiyorsanız, dişi süt veya HBSS (Hankın Dengeli Tuz Çözeltisi) içinde tutabilirsiniz (su kök üzerindeki hücrelere zarar verdiği için en son çare olarak kullanılmalıdır). Kazanın olduğu ortamda bu sıvılara erişemiyorsanız dişi saklamanın en ideal yeri ağız içidir (hastanın bilinçi yerindeyse dişi, hastanın dişi ile yanağı/dudağı arasında sıkıştırarak doktora başvurabilirsiniz).
- Dişi en geç 60 dk içinde hekime götürünüz ve yukarıdaki sıvıları kullanarak dişin kuru kalmasını engelleyiniz.
Hastaya verilecek tavsiyeler:
- Bir dönem için olarak hareketli aktivitelerden uzak durunuz.
- İki haftalık yumuşak diyet uygulayarak dişe fazla baskıdan kaçınınız. Her öğünden sonra dişi yumuşak bir diş fırçası ile yıkayınız.
- Bir hafta süre ile Kloroheksidin Garsarasını günde 2 kez 12 saat aralıkla kullanınız.
Yazar: Mehrdad Hassannejad